Wanneer we een foto voor de rouwkaart hebben uitgezocht vraag ik haar of we eens in zijn schuurtje kunnen kijken, ik ben namelijk erg benieuwd naar wat hij daar allemaal verzamelde. Het komende half uur slenteren we door de prachtige tuin vol met verschillende appel- en perenbomen en komen we via een slingerpaadje in zijn bomvolle schuurtje. Haar ogen krijgen glans wanneer ze vertelt dat dit zijn domein was. Hij was er alle dagen en uren te vinden. We passeren al pratend ladders, fietsen, oude banden, emmers, oud gereedschap, dozen vol met spijkers, een schildersezel, schilderijen, roestige blikken met uitgedroogde verf, een oud Perzisch tapijt, en nog veel meer.

Ik krijg er door haar verhalen mooie beelden bij. Meneer in een blauwe overal, met een petje op, waarvan alleen nog het raamwerk en de klep zichtbaar van zijn, onder de klanken van jazz- of salsamuziek aan het prutsen in dat schuurtje. In een hoek staat een schaakspel klaar om gespeeld te worden. Wanneer ik het doosje open om de stukken te bewonderen komt de geur van hout me tegemoet. Zachtjes streel ik liefdevol het doosje… het moet vaak open zijn gegaan om een potje te spelen. Hier op het schaakbord werd met liefde gestreden om de winst en werden nieuwe strategieën uitgedacht. Van zijn ietwat starre, zwijgzame soms norse houding die hij in het dagelijkse leven met grote regelmaat uitstraalde, zo vertelt ze mij ondertussen, voel ik nagenoeg niets. Hier voel ik aan alles, dat hij hier thuiskwam. Dit was de plek waar hij helemaal zichzelf mocht zijn, ook van haar.

Vroeger, toen ze nog niet lang samen waren, begreep ze soms niets van hem. Dan had hij ruim 50 kilometer gefietst om haar te bezoeken om vervolgens uren zonder een woord te zeggen hand in hand naast haar te zitten op de bank.

Toch zag ze aan alles dat hij wel van haar hield. Nu, zo vertrouwt ze me toe, hebben ze er een naam voor en mag dat allemaal in de openheid besproken worden. “Het had mij, maar ook hem, veel geholpen wanneer er veel eerder een etiketje op geplakt had kunnen worden. Dat had waarschijnlijk ook meer begrip van de omgeving opgeleverd”. Samen hebben ze er het beste van gemaakt en een prachtige zoon gekregen. De laatste jaren van zijn leven zijn de ruwe kantjes van zijn persoonlijkheid wat ingesleten en komt er meer openheid, ruimte voor spontane aanrakingen en tederheid. De weerbarstigheid maakt voorzichtig plaats voor kwetsbaarheid waardoor de liefde die hij altijd voor haar en haar zoon heeft gevoeld in het volle licht zichtbaar wordt.

Maar ook de liefde voor zijn familie, die hij graag uitnodigde in zijn huis en tuin op verjaardagen. Hij maakte er samen met haar dan een feestje van. Heerlijke wijn, lekkere hapjes op tafel, muziek aan en zijn lievelingsbloemen vers geplukt op tafel. Zijn schaakspel in vol ornaat uitgestald op tafel, klaar om een potje te spelen met een broer of neef.

Op maandag 10 juli nemen we in zijn schuur op informele wijze afscheid van een bijzonder familiemens, schaakfanaat, jazz, salsa en sportliefhebber met een uitgesproken mening. Zo luidt de aanhef op de rouwkaart.

Na een heerlijke familie lunch en prachtige opgehaalde herinneringen rijker, begeleiden we hem naar de auto en zwaaien hem uit wanneer hij alleen op weg gaat voor zijn laatste reis.. Wij besluiten om die fijne sfeer nog even vast te houden en drinken nog een kop koffie in zijn schuurtje.